Nghĩa trang Hàng Dương là nghĩa trang liệt sĩ lớn và linh thiêng nhất ở Côn Đảo, nơi yên nghỉ của hàng ngàn chiến sĩ cách mạng và người yêu nước đã hy sinh trong thời kỳ nhà tù Côn Đảo. Đây cũng là điểm đến tâm linh quan trọng, gần như không thể thiếu trong mọi hành trình du lịch Côn Đảo của du khách Việt.
Nghĩa trang Hàng Dương ở đâu?
Nghĩa trang Hàng Dương là nghĩa trang liệt sĩ quốc gia, nơi quy tập và chôn cất các chiến sĩ cách mạng, tù nhân chính trị đã hy sinh tại hệ thống nhà tù Côn Đảo trong suốt hơn 100 năm. Địa danh này gắn liền với hình ảnh “địa ngục trần gian” Côn Đảo nhưng hôm nay đã trở thành không gian tưởng niệm trang nghiêm và bình yên.
Nghĩa trang Hàng Dương nằm tại trung tâm huyện Côn Đảo, thuộc tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, cách khu vực chợ Côn Đảo và nhiều khách sạn, resort chỉ vài phút đi xe. Từ trung tâm thị trấn, du khách có thể dễ dàng di chuyển đến nghĩa trang bằng xe máy, taxi, xe điện, hoặc thậm chí đi bộ nếu lưu trú gần đó.
=> Xem đường đi đến Nghĩa trang Hàng Dương Côn Đảo trên Google Maps
Giờ mở cửa tại nghĩa trang Hàng Dương Côn Đảo (Cập nhật mới nhất)
Hiện tại, Nghĩa trang Hàng Dương Côn Đảo mở cửa phục vụ người dân và du khách thăm viếng mỗi ngày, kể cả cuối tuần. Tuy nhiên, cần biết khung giờ cụ thể, chính xác để có một lịch trình khám phá Côn Đảo phù hợp.
- Buổi sáng: 07:30 – 11:00
- Buổi trưa (đóng cửa): 11:00 – 13:30.
- Buổi chiều và tối: 13:30 – 24:00
Lịch sử hình thành nghĩa trang Hàng Dương Côn Đảo
Trong thời kỳ thực dân Pháp và sau đó là đế quốc Mỹ, Côn Đảo là nơi giam cầm hàng chục nghìn chiến sĩ cách mạng và người yêu nước, với điều kiện lao tù vô cùng khắc nghiệt. Nhiều người bị chôn cất tạm bợ ở những khu như Chuồng Bò, Hàng Keo trước khi được đưa về an nghỉ lâu dài tại khu vực Hàng Dương.
Sau ngày đất nước thống nhất, Nhà nước tiến hành khảo sát, quy tập hài cốt từ nhiều nơi trên quần đảo Côn Đảo về Hàng Dương để xây dựng thành nghĩa trang liệt sĩ có quy mô lớn, quy hoạch rõ ràng. Qua nhiều lần tôn tạo, nghĩa trang Hàng Dương ngày nay trở thành một quần thể tưởng niệm khang trang, với đường đi, lối vào, cây xanh, bia tưởng niệm được bài trí trang nghiêm.
Nghĩa trang Hàng Dương không chỉ là nơi ghi dấu tội ác của chế độ thực dân – đế quốc mà còn là “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống yêu nước cho các thế hệ người Việt. Hầu hết các đoàn về nguồn, đoàn thanh niên, học sinh – sinh viên khi ra Côn Đảo đều sắp xếp thời gian viếng nghĩa trang Hàng Dương và Đền thờ Côn Đảo.
Cấu trúc 4 khu mộ A – B – C – D ở nghĩa trang Hàng Dương
Toàn bộ nghĩa trang Hàng Dương có diện tích gần 19–20 ha, với khoảng gần 2.000 phần mộ đã được quy tập và bố trí theo các khu A, B, C, D. Trong số này, chỉ có một phần mộ có danh tính đầy đủ, còn lại là các mộ vô danh, thể hiện sự hy sinh to lớn nhưng lặng thầm.
- Khu A là khu mộ hình thành sớm, nằm trên phần đất cát cao, nơi an nghỉ của những chiến sĩ mất trong giai đoạn đầu nhà tù Côn Đảo hoạt động. Tại đây có mộ của đồng chí Lê Hồng Phong và một số nhà hoạt động cách mạng nổi tiếng khác, được nhiều đoàn dâng hương ghé thăm.
- Khu B là nơi nổi tiếng nhất với du khách, bởi đây là nơi đặt mộ nữ anh hùng Võ Thị Sáu cùng nhiều chiến sĩ kháng Pháp khác. Khu vực này thường tập trung rất đông người viếng vào buổi tối, đặc biệt trong các dịp lễ, Tết hoặc những ngày kỷ niệm lớn.
- Khu C chủ yếu là mộ của các chiến sĩ hy sinh trong giai đoạn sau, nhất là thời kỳ chống Mỹ, với nhiều anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Du khách khi đến khu C thường cảm nhận được không gian yên tĩnh, hàng cây xanh và những hàng mộ thẳng tắp gợi nhiều suy ngẫm.
- Khu D được hình thành sau cùng, chủ yếu là nơi quy tập hài cốt từ các khu chôn cất khác như Hàng Keo hay đảo Hòn Cau về nghĩa trang Hàng Dương. Đây là khu có nhiều mộ vô danh, thể hiện sự tri ân chung dành cho những người đã ngã xuống mà không để lại họ tên, lai lịch đầy đủ.
Mộ Võ Thị Sáu ở đâu trong nghĩa trang Hàng Dương?
Nữ anh hùng liệt sĩ Võ Thị Sáu là một trong những nhân vật gắn liền với hình ảnh Côn Đảo và nghĩa trang Hàng Dương. Sau khi bị xử bắn tại Côn Đảo, chị được chôn cất và sau này phần mộ được quy tập, tôn tạo tại khu B của nghĩa trang. Mộ Võ Thị Sáu nằm ở vị trí trung tâm, dễ nhận biết trong khu B, thường được thắp đèn, nến, hoa tươi gần như suốt cả ngày lẫn đêm. Du khách khi hỏi “Mộ Võ Thị Sáu ở đâu?” chỉ cần đến khu B của nghĩa trang Hàng Dương, đi theo lối chính và hỏi thêm hướng dẫn từ cán bộ quản lý hoặc người dân địa phương.
Khi viếng mộ Võ Thị Sáu, du khách được khuyến khích dâng hương, hoa, nến một cách giản dị, thành kính, tránh chen lấn, xô đẩy và không nên có những hành vi mê tín thái quá. Nhiều người chọn đến mộ chị vào buổi tối, khi không gian yên tĩnh, ánh nến và đèn hoa tạo cảm giác linh thiêng, trầm lắng.
Chuyện tâm linh ở nghĩa trang Hàng Dương – góc nhìn du lịch tâm linh
Trong cộng đồng du khách Việt, đã xuất hiện khá nhiều chuyện tâm linh ở nghĩa trang Hàng Dương, đặc biệt gắn với mộ chị Võ Thị Sáu và các khu mộ vô danh. Nhiều người truyền tai nhau về việc cầu bình an, cầu công việc thuận lợi, chuyện “ứng nghiệm” sau khi viếng mộ chị Sáu hoặc dâng hương thành tâm.
Tuy vậy, cách tiếp cận phù hợp là nhìn nhận nghĩa trang Hàng Dương trước hết là nơi tri ân, tưởng niệm liệt sĩ, sau đó mới đến yếu tố tâm linh. Du khách nên giữ thái độ tôn trọng, không phóng đại câu chuyện, không quay video, chụp hình mang tính câu view, tránh biến không gian linh thiêng thành nơi giải trí.
Một số người có thói quen khấn vái rất dài, xin rất nhiều điều khi đứng trước các phần mộ, đặc biệt là mộ chị Võ Thị Sáu. Việc này không sai nếu giữ sự chân thành và chừng mực, nhưng theo góc nhìn du lịch văn minh, một lời khấn ngắn gọn, tập trung vào lòng biết ơn và mong cầu bình an cho gia đình là đủ ý nghĩa.
Hướng dẫn viếng thăm nghĩa trang Hàng Dương và Đền thờ Côn Đảo
Nghĩa trang Hàng Dương thường mở cửa đón du khách cả ngày, nhưng hai khung giờ được nhiều người chọn nhất là sáng sớm và buổi tối. Buổi sáng không khí mát, thuận tiện cho các đoàn đông người; buổi tối lại phù hợp cho những ai muốn cảm nhận không gian trầm mặc, linh thiêng, đôi khi kết hợp với tour “viếng đêm nghĩa trang Hàng Dương”. Thông thường, các đoàn sẽ bắt đầu bằng nghi thức tưởng niệm tại khu vực sân chính hoặc đài tưởng niệm, sau đó lần lượt di chuyển qua các khu A, B, C, D để dâng hương. Kết thúc hành trình tại nghĩa trang, nhiều đoàn tiếp tục đến Đền thờ Côn Đảo để tham gia nghi thức dâng hương tập thể theo hướng dẫn của ban quản lý di tích.
Về trang phục, du khách nên mặc quần dài hoặc váy qua gối, áo có tay, màu sắc trang nhã để thể hiện sự tôn trọng với không gian tưởng niệm. Cần hạn chế nói chuyện lớn tiếng, cười đùa, chạy nhảy, nhất là khi dẫn theo trẻ em, đồng thời tuyệt đối không xả rác hoặc đặt lễ vật một cách lộn xộn trên các phần mộ.
Di chuyển đến nghĩa trang Hàng Dương như thế nào?
Nghĩa trang Hàng Dương Côn Đảo thuộc huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, khoảng cách từ khu trung tâm thị trấn rất gần nên việc di chuyển khá thuận tiện. Từ các khách sạn, resort, homestay ở khu vực trung tâm, du khách có thể đi xe máy, taxi, xe điện hoặc thuê xe theo giờ để đến nghĩa trang.
- Xe máy: phù hợp với khách trẻ, đi nhóm nhỏ, thích chủ động giờ giấc; có thể kết hợp đi thêm nhà tù Côn Đảo, bãi biển, chợ đêm trong cùng một buổi.
- Taxi hoặc xe điện: thích hợp với gia đình có trẻ nhỏ, người lớn tuổi; chi phí cao hơn nhưng an toàn và thoải mái hơn, nhất là khi đi viếng buổi tối.
Do nghĩa trang Hàng Dương nằm gần nhiều điểm tham quan khác, du khách có thể dễ dàng xây dựng tuyến tham quan nửa ngày, ví dụ: nhà tù Côn Đảo – Sở Lò Vôi – nghĩa trang Hàng Dương – Đền thờ Côn Đảo. Với những ai đi tour trọn gói Côn Đảo, lịch trình này thường được sắp xếp sẵn và có hướng dẫn viên đi cùng.
Trải nghiệm “đêm viếng nghĩa trang Hàng Dương” khi đi tour Côn Đảo
Nhiều du khách đánh giá trải nghiệm viếng nghĩa trang Hàng Dương vào buổi tối là một trong những kỷ niệm sâu sắc nhất khi đến Côn Đảo. Ánh đèn vàng, ánh nến, làn khói hương mờ ảo giữa các hàng cây và hàng mộ tạo nên không gian rất đặc biệt, vừa linh thiêng vừa lắng đọng. Thông thường, tour đêm viếng nghĩa trang Hàng Dương bắt đầu từ khoảng 20h–21h, tùy mùa và lịch trình đoàn. Du khách được đưa đến nghĩa trang, tham gia nghi thức dâng hương tập thể, sau đó viếng từng khu mộ, đặc biệt là mộ chị Võ Thị Sáu và một số anh hùng tiêu biểu khác.
Đi tự túc vào buổi tối mang đến cảm giác tự do nhưng đôi khi hơi khó khăn với người lần đầu đến Côn Đảo vì không nắm rõ lối đi, nghi thức và các quy tắc ứng xử tại nghĩa trang. Ngược lại, khi tham gia tour tổ chức, du khách được hướng dẫn chi tiết về lịch sử, câu chuyện của từng khu mộ, được nhắc nhở nhẹ nhàng về trang phục, thái độ, giúp chuyến đi ý nghĩa và trọn vẹn hơn.
Kinh nghiệm thực tế khi thăm nghĩa trang Hàng Dương
Trước khi đi nghĩa trang Hàng Dương, du khách nên chuẩn bị trang phục gọn gàng, lịch sự, giày dép dễ đi vì có thể phải di chuyển khá nhiều giữa các khu. Ngoài ra, nên mang theo nước uống, một số thuốc cơ bản cho người lớn tuổi hoặc người có tiền sử huyết áp, vì không gian nghĩa trang rộng và việc đi bộ liên tục có thể gây mệt. Nếu đi Côn Đảo vào mùa mưa, cần chuẩn bị áo mưa mỏng hoặc áo khoác chống gió, vì những cơn mưa bất chợt có thể khiến việc di chuyển trong nghĩa trang trở nên trơn trượt. Vào mùa khô, nắng gắt ban ngày nên nhiều người chọn đi viếng vào sáng sớm hoặc chiều muộn để đỡ nắng và không khí dễ chịu hơn.
Một vài “nên” và “không nên” quan trọng: nên cho trẻ em đi cùng để các em hiểu thêm về lịch sử, nhưng cần dặn kỹ giữ im lặng và không chạy nhảy; nên tắt chuông điện thoại hoặc để chế độ im lặng khi làm lễ. Không nên quay clip, chụp ảnh quá nhiều tại khu vực mộ, nhất là mộ vô danh, nếu cảm thấy không thật sự cần thiết hoặc có thể gây phản cảm với những người xung quanh.
